Terapia logopedyczna oraz terapia neurologopedyczna

Zaburzenia mowy a ośrodkowy układ nerwowy

Zarówno terapia logopedyczna, jak i terapia neurologopedyczna mają wspólny cel – poprawę procesu porozumiewania się. Oba rodzaje terapii bazują na celowych i usystematyzowanych działaniach, opartych na uprzedniej szczegółowej diagnozie. Czym się od siebie różnią? W uproszczeniu można powiedzieć, że logopedia skupia się na zaburzeniach porozumiewania się, które nie wynikają z dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego. Z kolei przedmiotem zainteresowania neurologopedii, jako wyspecjalizowanej gałęzi logopedii, są właśnie te zakłócenia mowy, które mają związek z pracą ośrodkowego układu nerwowego.

Diagnostyka i terapia

Niezależnie od rodzaju terapii jest ona zawsze poprzedzona diagnozą, która opiera się nie tylko na specjalistycznych badaniach, ale w dużej mierze na wywiadzie z najbliższymi dziecka. Opiekunowie, jako osoby spędzające z dzieckiem większość czasu, są kopalnią wiedzy na jego temat. Dopiero po postawieniu diagnozy oraz odnalezieniu źródła problemów, opracowywany jest sposób terapii optymalny dla danego dziecka.

Kiedy należy udać się z dzieckiem do logopedy?

Na konsultację logopedyczną warto wybrać się, jeśli zauważymy, że rozwój mowy dziecka odbiega od przyjętych umownych etapów rozwojowych.

Dziecko do lat trzech

Już w okresie niemowlęctwa należy zwrócić uwagę, czy w drugim półroczu życia dziecko gaworzy. W późniejszym etapie, około pierwszego roku życia powinno już nie tylko gaworzyć, ale i wymawiać najprostsze, pojedyncze wyrazy, a także reagować na polecenia. Kolejne miesiące i lata życia dziecka powinny nieść ze sobą systematyczny i dynamiczny progres w zakresie rozwoju mowy. Jeśli jest on zahamowany, należy udać się do specjalisty.

Dziecko w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

Sygnałem alarmowym dla rodzica dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym powinny być  problemy z wymową poszczególnych wyrazów, głosek i sylab, z płynnością mowy, jej tempem, logiką wypowiedz, nierozumieniem poleceń, itd.

Kiedy wybrać się do neurologopedy?

Do neurologopedy bywają kierowane dzieci po konsultacji z logopedą, który podejrzewa głębsze źródło problemów, leżące w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. Wizytę u neurologopedy może zalecić również pediatra, neurolog, rehabilitant lub inny specjalista. Istnieje jednak grupa dzieci, która z założenia powinna od razu trafić na terapię do gabinetu neurologopedy.

Dzieci z grupy ryzyka

Do neurologopedy powinny trafić dzieci z grupy ryzyka, jak na przykład wcześniaki, niemowlęta karmione sondą, niemowlęta, których matki spożywały w okresie ciąży alkohol, zażywały narkotyki, dzieci u których wystąpiły problemu okołoporodowe. 

Dzieci z zaburzonymi odruchami oralnymi

Pod opieką neurologopedy powinny znaleźć się noworodki, które mają problemy ze ssaniem oraz niemowlęta i dzieci mające trudności z gryzieniem, żuciem, przełykaniem, nietolerujące pokarmów o określonej konsystencji.

Dzieci z zaburzeniami i ich podejrzeniem

Z neurologopedą współpracować powinny osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, osoby ze wszelkimi zaburzeniami neurologicznymi, osoby z MPD, z zespołami i wadami genetycznymi, z afazją i jej podejrzeniem. Prócz tego konsultacji z neurologopedą wymaga dziecko, które nie próbuje komunikować się z otoczeniem, zarówno w sposób werbalny, jak i niewerbalny, nie szuka kontaktu z innymi, nie reaguje na swoje imię.